Sukulenty, zwane inaczej roślinami gruboszowatymi (w języku łacińskim succulentus znaczy soczysty) to grupa roślin, które przystosowały się do życia w warunkach ograniczonej dostępności wody. Aby jak najefektywniej wykorzystać dostępną wodę, sukulenty wykształciły tkankę wodną służącą do gromadzenia wody.
Sukulenty pochodzą zazwyczaj z rejonów, gdzie rzadko pada deszcz. Rośliny te gromadzą wodę w okresie, gdy jest jej dużo i powoli zużywają go w czasie suszy. Dlatego sukulenty są doskonale przystosowane do okresowych braków wody. Zapasy wody sukulenty gromadzą w specjalnie przystosowanych do tego organach – liściach, łodygach lub korzeniach, które zawierają tkankę wodną. Te części roślin, które zawierają tkankę wodną są grube i mięsiste, często mają walcowaty lub kulisty kształt.
W zależności od miejsca magazynowania wody dzieli się sukulenty na trzy grupy:
Należy im zapewnić dużo światła i dlatego najlepiej ustawić je w domu na parapecie okna wychodzącego na południowy-wschód. Sukulenty lubią wysoką temperaturę, dlatego dobrze czują się w ogrzewanych pomieszczeniach – optymalna temperatura uprawy w okresie wzrostu wynosi 20–25 st. C, w okresie spoczynku powinna być niższa – najlepiej, gdy wynosi poniżej 15 st. C. Podlewać sukulenty należy tak, aby podłoże nie było stale mokre! Między podlewaniami trzeba zrobić przerwę na to, by ziemia w doniczce przeschła. Latem sukulenty podlewa się zwykle 1–2 razy w tygodniu, zimą wystarczy raz w miesiącu. Sukulenty nawozi się tylko latem – wystarczy zasilić je raz na dwa tygodnie nawozem z niewielką dawką azotu.
Najpopularniejsze sukulenty do uprawy w mieszkaniach W domach naczęściej uprawia się następujące sukulenty:
- pędowe (np. kaktusowate, liczne wilczomleczowate, trojeściowate, astrowate) – gromadzą wodę w zgrubiałych łodygach, ich liście są najczęściej przekształcone w ciernie;
- liściowe (np. gruboszowate, aloes, agawa) – gromadzą wodę w zgrubiałych liściach, które są pokryte grubą warstwą woskową (ograniczająca parowanie); korzeniowe (np. Pachypodium bispinosum, niektóre szczawiki, pelargonie) - woda gromadzi się w korzeniach. Oprócz zdolności gromadzenia zapasów wody, sukulenty dodatkowo potrafią oszczędnie nią gospodarować: liście wielu roślin gruboszowatych pokryte są woskowatym nalotem, który chroni je przed intensywnym parowaniem, niektóre rośliny wykształcają zwarte rozety, które umożliwiają ograniczenie utraty wody, niektóre rośliny zredukowały swoje liście do minimum, czasem nawet do postaci cierni; systemy korzeniowe sukulentów są zwykle płytkie, za to rozległe.
Należy im zapewnić dużo światła i dlatego najlepiej ustawić je w domu na parapecie okna wychodzącego na południowy-wschód. Sukulenty lubią wysoką temperaturę, dlatego dobrze czują się w ogrzewanych pomieszczeniach – optymalna temperatura uprawy w okresie wzrostu wynosi 20–25 st. C, w okresie spoczynku powinna być niższa – najlepiej, gdy wynosi poniżej 15 st. C. Podlewać sukulenty należy tak, aby podłoże nie było stale mokre! Między podlewaniami trzeba zrobić przerwę na to, by ziemia w doniczce przeschła. Latem sukulenty podlewa się zwykle 1–2 razy w tygodniu, zimą wystarczy raz w miesiącu. Sukulenty nawozi się tylko latem – wystarczy zasilić je raz na dwa tygodnie nawozem z niewielką dawką azotu.
Najpopularniejsze sukulenty do uprawy w mieszkaniach W domach naczęściej uprawia się następujące sukulenty:
- aloes zwyczajny (łac. Aloe vera) – tworzy rozetę grubych, mięsistych, szarozielonych liści o mieczowatym kształcie na brzegach zaopatrzonych w kolce, dorasta do 60 cm wysokości;
- eszeweria (Echeveria) – ma mięsiste liście zebrane w rozetę o średnicy około 15 cm;
- patyczak (Rhipsalis) – o nagich, wałeczkowatch pędach średnicy około 3 mm, pokrytych miejscami okółkowo ułożonymi korzeniami powietrznymi;
- żywe kamienie (Lithops) – nazwa pochodzi stąd, że wyglądem roślina przypomina kamienie, nie ma łodygi, a mięsiste liście wyrastają bezpośrednio z podłoża pojedynczo lub w małych grupach i są złączone parami;
- grubosz jajowaty (Crassula ovata) – o mięsistych, jajowatych liściach, zielonych bądź z czerwonym brzegiem, znakomicie nadaje się do formowania jako bonsai;
- sansewieria gwinejska (Sansevieria trifasciata) – ma długie, ostro zakończone, wzniesione liście, o 5–6 cm szerokości i zielonej barwie, które wyrastają bezpośrednio z podłoża;
- kalanchoe Blossfelda (Kalanchoe blossfeldiana) – o niedużych, zielonych, mięsistych liściach i kolorowych dekoracyjnych kwiatach w zależności od odmiany białych, żółtych, różowych, pomarańczowych, łososiowych, także pełnych.